Oorzaken van stress bij de kat.

Je zou misschien niet snel zeggen dat onze huiskatten gestrest zijn. Ten slotte hebben ze vaak meer dan genoeg te eten, en hoeven de hele dag niets te doen. Maar vergis je niet, in jouw harige vriend schuilt nog steeds een echte tijger. Hij heeft nog steeds hetzelfde instinct en dezelfde natuurlijke behoeftes als een wilde kat.

Geen zin om te lezen, bekijk dan hier onze video.

Waarvan krijgt een kat dan stress?

De dingen waar een kat stress van kan krijgen zijn allemaal te vinden in zijn omgeving en in de interactie tussen de kat en mensen, echter een belangrijke bron van stress ondervinden katten van hun soortgenoten.

De omgeving:

• • Een beperkt territorium doordat hij volledig binnen woont of slechts ten dele naar buiten mag/kan. Katten hebben graag controle over hun eigen leefomgeving. Het niet zelf kunnen bepalen wanneer of hoe lang ze naar buiten kunnen kan daarom stress opleveren. Katten die volledig binnen wonen gaan zich snel vervelen. In de natuur bestaat een groot deel van hun dagbesteding uit jagen. Dit valt volledig weg als de kat nooit buiten komt. Verveling is een belangrijke oorzaak van chronische stress.

• • Luide geluiden, zoals bijvoorbeeld de stofzuiger of andere elektrische apparaten, de radio of tv die hard aanstaat. Maar ook kinderen die spelenderwijs veel geluid maken kunnen bronnen van stress zijn voor je kat.

• • Veranderingen in huis. Verhuizen is een belangrijke stressbron voor katten, het betekent voor hun het gedwongen achterlaten van hun vertrouwde territorium. Nieuwe meubels kan voor sommige katten ook heel stressvol zijn. Weg gaat hun controle. Alle feromonen die ze af gegeven hebben aan hun omgeving om zich zeker en vertrouwd te voelen verdwijnen met een verhuizing, verbouwing of nieuw meubilair. Logisch dat je kat daar gestrest van wordt.

• • De komst van andere soorten huisdieren is een inbreuk op hun territorium en zal zeker als stressbron fungeren. Stel je voor dat er ineens een vreemd iemand bij je in huis komt wonen die ook nog eens niet dezelfde (lichaams)taal spreekt.

Interactie met personen:

• • Helaas kun je als eigenaar onbewust een rol spelen in het ontstaan van stress bij je kat. Als katten liefhebber wil je graag je liefde uiten door je kat te kussen en te knuffelen. Veel katten zijn echter niet een ‘schootkat’ waardoor menig eigenaar teleurgesteld kan zijn in de kat omdat zijn verwachtingen van avonden lang een kat op schoot hebben en aaien niet uit komen. Soms willen katten wel op schoot liggen, maar niet geaaid worden, iets waar wij als mens vaak geen weet van hebben. Geen enkele kat snapt het idee achter een kus en een knuffel, het is geen onderdeel van hun non-verbale communicatiepakket, en wordt daarom niet gewaardeerd. Al deze ongewenste intimiteiten kunnen een kat veel stress geven.

• • De komst van een baby kan ook voor chronische stress bij je kat zorgen. Vaak worden er aanpassingen in huis gedaan Een kamer die eerst voor de kat was, wordt misschien baby kamer. Er komen nieuwe meubels, zoals wieg of box, waaraan voor de kat vreemde geuren zitten. Misschien heb je minder aandacht voor je kat omdat je druk bezig bent met je pasgeboren baby. Maar denk ook aan verandering van routine nu de baby er is, of alle babygeurtjes waar de kat niet aan gewend is. En ook het geluid van een huilende baby kan voor je kat de nodige stress geven.

Interactie met soortgenoten:

• • Interactie met buurtkatten. Een andere kat in de tuin is een inbreuk in het territorium van je kat en daarom een bron van stress. Ook al komt je eigen kat niet buiten dan nog kan het een belangrijke stress factor zijn. Je kat kan hem bijvoorbeeld door een raam zien als hij in de vensterbank zit. De stress kan bijvoorbeeld resulteren in ongewenst krabben of sproeien bij ramen en deuren. Helemaal erg wordt het als de vreemde kat ongewenst het huis binnen komt door bijvoorbeeld een kattenluik.

• • En denk niet: ‘ dat gebeurt hier niet’. Ik heb het zelf meegemaakt: ik ontdekte dat bij mij in de bijkeuken gesproeid werd. Ik had op dat moment een kattenluik wat niet op een chip werkte, daardoor kon dus elke willekeurige kat binnen komen. Ik heb een time-lapse camera geplaatst en daarop was duidelijk te zien dat er ’s nachts een rood-witte kater binnen kwam om wat te eten en daarna weer te vertrekken. Moet je voorstellen wat een stress dat veroorzaakt heeft bij mijn eigen katten. Ik heb gelijk een luik op chip geplaatst en sindsdien is er niet meer gesproeid in huis.

• • Interactie met andere katten in hetzelfde huishouden. Dit is mogelijk wel de grootste bron van stress in een multikat huishouden. Logisch ook want het huis is het territorium van je kat, van iedere kat in je huis dus, en die moet dus gedeeld worden. En delen is niet iets is waar katten goed in zijn, het zijn immers territoriale dieren die solitair jagen, eten en uitscheiden. Als dan in het territorium niet voor iedere kat afzonderlijk en in verschillende ruimtes geplaatste bronnen zijn komt het makkelijk tot conflicten. Meestal zijn dit ‘stille’ conflicten, zoals staren en blokkeren. Omdat ze in stilte plaatsvinden zijn ze voor ons als eigenaar niet overduidelijk zichtbaar. Het op deze manier samenleven kan makkelijk tot chronische stress leiden.

Waarom is niet iedere kat even gevoelig voor stress?

De mogelijkheid om met uitdagende en potentiële stressvolle situaties om te gaan hangt zowel af van genetische factoren als van omgevingsfactoren. Een gebrek aan vroege socialisatie aan mensen, soortgenoten en dieren van een andere soort als ook gewenning aan geluiden, geuren en het zien van de normale huiselijke omgeving kan de rest van het leven van invloed zijn op hoe een kat omgaat met deze situaties en of het daarvan stress krijgt of niet.

Wat kun je doen?

Denk je dat jouw kat last heeft van stress dan is het verstandig om daar zo snel mogelijk iets aan te doen. Kijk goed naar de omgeving van je kat, zowel binnen als buiten. Maak een interactie schema om te kijken hoe de onderlinge relatie van je katten is. Zorg dat er voldoende bronnen zijn. Heb je hulp nodig? Maak dan een afspraak voor een stress-audit.