Een kat in zijn nekvel grijpen, ja of nee?

Veel mensen hebben geleerd of gehoord dat een kat in het nekvel vastpakken/optillen een goede manier is om een kat vast te houden. Lang werd gedacht dat dit de manier was om een kat stevig vast te houden zonder schade aan te richten omdat het lijkt op de manier waarop moederpoezen hun kittens vast houden.

Geen zin om te lezen, bekijk de video.

Helaas is deze redenering niet waar. Een kat in het nekvel vasthouden is niet veilig, het veroorzaakt angst en stress bij de meeste katten en kan daarmee juist agressie in de hand werken. Een kat vasthouden met geweld is natuurlijk zeker niet wat we willen, daar wordt een kat uiteraard niet gelukkig van.

Wat bedoelen we met in het nekvel grijpen?

In het engels wordt het scruffen genoemd, een kat scruffen is een een kat in zijn nekvel grijpen. Met de scruff wordt het nekvel bedoeld. Dat kan variëren van een klein kneepje in het nekvel tot een groot deel van het nekvel stevig vastpakken. Soms wordt zelfs de gehele kat opgetild aan zijn nekvel of op deze manier op zijn zijde gelegd. Vaak wordt het als dwangmiddel gebruikt of als een methode om de kat te straffen.

Maar moederpoezen doen het ook!

Ja, het klopt dat moederpoezen hun kittens in het nekvel pakken. Daar komt de theorie die achter deze methode zit vandaan: moederpoezen die hun kittens aan het nekvel optillen en zo verplaatsen. Bij de kittens lokt dit een reflex uit waardoor ze onbeweeglijk blijven hangen. Dit gebeurt slechts in de eerste paar levensweken. Moederpoezen voelen precies hoeveel druk ze op het nekvel moeten geven, iets wat ze ook gebruiken als ze hun prooi dragen. Een kat kan zonder probleem op dezelfde manier een muis in zijn bek mee naar huis nemen, zonder dat de muis een schrammetje heeft.

Wanneer worden katten nog meer in hun nekvel gegrepen?

Bij het paren: tijdens het paren grijpt de kater de poes met zijn tanden in het nekvel. Er wordt gedacht dat het een manier is om de poes te immobiliseren zodat de kater zich beter kan oriënteren. Maar ook om zich te verdedigen aangezien poezen de katers nog wel eens aanvallen tijdens de paring. Katers hebben op hun penis kleine stekeltjes die er voor zorgen dat ze bij penetratie in de vagina de eisprong stimuleren. Stimulatie van de vagina met deze stekeltjes kan pijnlijk zijn voor de poes waardoor ze de kater dus aan kan vallen.

Bij een aanval door een roofdier: katten die aangevallen worden door een roofdier, bijvoorbeeld een hond of een grote roofvogel, worden vaak in hun nekvel gegrepen.

Waarom is het niet goed om een kat in het nekvel te pakken?

Het is een mythe dat moederpoezen kittens in hun nekvel pakken om ze discipline bij te brengen of te straffen. Moederpoezen doen dit niet bij hun kittens om ze te straffen, het veroorzaakt juist angst en stress. Als je je kat iets wilt leren dan is het nooit goed om gebruik te maken van angst en straffen.

Het veroorzaakt angst en stress

Er is altijd een goede reden waarom je kat zich gedraagt zoals hij doet. Hij doet niet iets omdat hij jaloers is of je wil pesten. Het meeste probleemgedrag is gedrag wat voor de kat natuurlijk en soorteigen is. Maar mogelijk is het voor jou als eigenaar onwenselijk of doet hij iets op een niet gewenste locatie. Door je kat te straffen, maak je hem alleen maar bang. Zijn stress neemt toe, waardoor ook de kans op probleemgedrag toeneemt.

Het beschadigd de band tussen jou en je kat

Als een kat iets doet wat men niet wil, wordt er vaak gereageerd op manieren waar katten van kunnen schrikken. Er wordt geschreeuwd, dingen gegooid, gesproeid met water of de kat wordt in het nekvel gegrepen. Soms doen we dit onbewust, in een reflex. Maar heel veel van deze ‘adviezen’ kun je ook gewoon op het internet als ‘goede methode om je kat iets af te leren’ vinden. Het optillen van een kat aan zijn nekvel, waardoor zijn lichaamsgewicht geheel op zijn nekvel rust kan pijnlijk zijn en is niet respectvol naar de kat. Het enige wat je hier mee bereikt is dat je kat zijn vertrouwen in jou verliest en dat hij jou gaat associeren met de straf. Met als gevolg dat hij niet meer bij je komt, zich gaat verstoppen als hij je ziet en gestresst raakt met alle gevolgen van dien.

Het kan resulteren in agressie

Een van de meest voorkomende oorzaken van agressie naar mensen toe is angst. Stel dat jij bang bent en iemand je ineens vast grijpt, grote kans dat je om je geen gaat slaan en schoppen. Agressie dus! Dit geldt natuurlijk voor je kat net zo. Door te scruffen ontneem je de kat zijn mogelijkheden om zich terug te trekken en daardoor is zijn gevoel van controle hebben totaal weg.

Het leert een kat niet wat hij wel moet doen

Misschien dat je kat op dat moment stopt met wat hij aan het doen is doordat je hem straft als je hem in zijn nekvel grijpt. Het leert hem echter niet wat hij wel moet doen. Over het algemeen snappen katten niet waarvoor ze gestraft worden. In plaats daarvan leren ze dat het niet veilig is om dit gedrag uit te oefenen als jij in de buurt ben. Dus doen ze het wanneer je er niet bij bent. Verplaatsing van het probleem dus.

Je kat verdient beter

Jij hebt als eigenaar de verantwoording voor je kat op je genomen toen je de kat in huis nam. Je kat is van jou afhankelijk en verdient een eigenaar die zijn verantwoording serieus neemt.

Hoe moet je een kat dan wel vasthouden:

• Benader je kat niet van voren, dit is heel bedreigend. Vermijdt ook het langdurig in de ogen kijken, een starende blik is in katten communicatie een teken van agressie. En zeg nou zelf, jij zou je ook heel ongemakkelijk voelen als je op een terrasje zit en iemand zit je indringend aan te staren.
• Beweeg altijd rustig, snelle bewegingen zorgen vaak voor schrikreacties bij katten.
• Spreek rustig en met zachte stem. Veel katten zijn bang voor harde geluiden, schreeuwen of luidruchtig praten kan voor katten net zo beangstigend zijn. Dit is een volkomen normale natuurlijke reactie voor katten om zich te behoeden voor gevaar.

Alle katten zijn individuen. Het is belangrijk dat je als eigenaar de lichaamstaal van katten en hun manier van communiceren begrijpt. Zorg dat je kat alles heeft wat hij nodig heeft, optimaliseer je huis. Want jouw huis is zijn territorium. Op die manier versterk je jullie band, voorkom je probleemgedrag en zul je merken dat er nooit een reden is om je kat in zijn nekvel te grijpen.

Vertoont jouw kat probleemgedrag en wil je weten hoe je dit op een goede manier oplost, maak dan nu een afspraak voor een telefonisch consult of gedragsconsult (aan huis of digitaal).