Waarom je je kat nooit moet straffen!

Straffen van dieren was jaren geleden een normaal verschijnsel, maar net zoals bij andere wetenschappen is ook de wetenschap achter hoe dieren leren de laatste jaren drastisch veranderd. Men is er achter gekomen dat straffen, alhoewel nog steeds veelvuldig gebruikt, schadelijke gevolgen kan hebben. Methodes zoals je kat met zijn neus in de urine of ontlasting wrijven als hij onzindelijk is geweest is volledig uit de tijd en er is bewezen dat dit meer schade doet dan goed.

In onze missie, alle huiskatten van Nederland gelukkig maken, past straf uiteraard ook helemaal niet. Het gebruik van beloning van gewenst gedrag en trainen en leren zonder stress, wel.

Waarom gebruiken we dan geen straf:

Als eerste belangrijke reden: fysiek straffen tast de relatie met je kat ernstig aan. Als je je kat straft, wordt je kat bang van je in plaats van dat hij zich veilig bij je voelt. Voor iedereen die van zijn kat houdt, is de band van vriendschap en vertrouwen iets wat je moet koesteren en beschermen, niet kapot maken en dat is juist wat straffen doet.

Ten tweede: straffen lijkt te werken omdat het vaak het probleemgedrag direct stopt, maar op de lange termijn werkt het juist averechts. Het leert je kat namelijk zelden iets, maar maakt hem in plaats daarvan bang, het verlaagt zijn drempel tot agressie en verteld hem dat agressie een gepaste manier is om problemen op te lossen.

Ten derde: wanneer je kat angstig is, gebruikt je kat welke strategie dan ook om van dat wat hem angstig maakt weg te komen. Als mensen hem pijn doen om een reden die hij onmogelijk kan begrijpen, bestaat de kans dat hij mensen als gevaarlijk en onvoorspelbaar ziet en kan hij agressie gaan gebruiken als verdediging.

Ten vierde: straffen van je kat een paar minuten of een paar uur nadat hij ‘stout’ is geweest is zinloos omdat je kat deze twee gebeurtenissen niet met elkaar in verband kan leggen. De kans is groter dat hij de straf in verband gaat leggen met het gedrag wat hij vlak voor de straf vertoonde – naar je toe komen toen je zijn naam noemde bijvoorbeeld.

Ten vijfde: veel dingen die wij als ‘stout’ zien, zijn voor je kat normale natuurlijke behoeftes. Dingen als krabben aan meubels in plaats van aan de krabpaal zijn dingen die je kat geleerd moeten worden. Als er geen geschikte krabpaal aanwezig in je huis (die op een juiste manier zonder dwang en straf is aangeleerd) kun je je kat niet kwalijk nemen dat hij iets anders gaat gebruiken.

De reactie van je kat op straf kan variëren afhankelijk van zijn persoonlijkheid. Agressie, angst, hyperactiviteit (de kat is constant op zijn hoede omdat hij jou als onvoorspelbaar ziet) of zelfs algehele apathie (als hij niets meer doet, loopt hij ook niet het risico om gestraft te worden) zijn manieren waarop je kat kan reageren als hij gestraft wordt. Als liefhebbende eigenaar wil je natuurlijk niet dat je kat zich zo voelt door jou.

Veel mensen zullen zeggen dat hun kat bepaald gedrag heeft afgeleerd nadat hij gestraft is en dat hij zich nu keurig gedraagt, en dit laatste kan misschien waar zijn.

Maar als je kijkt naar de wetenschap van hoe katten leren, dan zijn ze niet met dit gedrag gestopt omdat ze geleerd zouden hebben om dit niet meer te doen. Ze zijn er mee gestopt omdat ze bang zijn voor hun eigenaar en bang om weer gestraft te worden, ze hebben zich volledig afgesloten.

Hoe dan wel?

Het beste kun je je kat belonen als hij doet wat je wel wilt en negeren als hij iets doet wat je niet wilt. Zorg er voor dat je kat voldoende mogelijkheden heeft om zijn natuurlijke gedrag uit te oefenen. Zoals voldoende klim- en krabmogelijkheden, voldoende kattenbakken, voldoende veilige plekken en speel regelmatig met je kat. Voor een aantal veel voorkomende problemen hebben we een video gemaakt, met uitleg hoe je dit op kan lossen.

Wat als je er niet uit komt?

Natuurlijk zijn er problemen die nadere hulp vereisen. Bel ons dan voor een afspraak, dan helpen we je om een passende oplossing te vinden voor je probleem. Dat kan soms via een telefonisch consult en soms is een gedragsconsult aan huis of een digitaal consult beter geschikt, afhankelijk van het soort probleem. En bedenk:

Gedragsproblemen worden beter met hulp, niet met tijd!